Fundacja rodzinna a spółka - podobieństwa i różnice. Cz.1 Własność

Fundacja rodzinna w Polsce, to nowa instytucja prawa odpowiadająca na potrzeby sukcesyjne firm rodzinnych, i nie tylko. Ma wypełnić przestrzeń gdzie sukcesja realizowana przy wykorzystaniu rozwiązań prawa cywilnego i kodeksu spółek handlowych jest niewystarczająca.

Jej idea i zadania sprowadzają się do zachowania majątku wniesionego przez fundatora umożliwiając wskazanym beneficjentom korzystanie z niego i z jego dochodów.

Fundacja rodzinna ma zapewnić integralność majątku i zabezpieczyć go przed rozdrobnieniem, co ma miejsce w przypadku dziedziczenia.

Podstawowa różnica pomiędzy fundacją rodzinną a spółką prawa handlowego to prawo własności.

Fundator nie jest właścicielem fundacji, nie przysługują mu do niej żadne prawa udziałowe. Inaczej jest w przypadku spółki, wspólnikowi przysługują akcje, udziały albo ogół praw i obowiązków w spółce osobowej, które to prawa mogą być przedmiotem darowizny lub dziedziczenia. W ten sposób wspólnicy realizują nadzór właścicielski.

Podobnie jak fundator fundacji rodzinnej, który powołuje fundację i ustanawia jej statut, tak akcjonariusz (wspólnik) powołuje spółkę i przyjmuje jej statut (umowę spółki). W obu przypadkach niezbędne jest wyposażenie nowego podmiotu w kapitał: w przypadku fundacji rodzinnej jest to fundusz założycielski, w przypadku spółki kapitał zakładowy, wkład. Przy tej czynności widzimy wyraźną różnicę. W przypadku spółki wspólnik obejmuje udziały/ akcje. W przypadku fundacji rodzinnej fundator przenosie mienie na fundację a w zamian nie uzyskuje uprawnień wspólnika. Własność mienia pod tytułem darmym przechodzi na fundację rodzinną.

Ta kluczowa różnica jest istotna i podstawowa dla zrozumienia idei fundacji. To ona wytacza rolę dla statutu fundacji, który jest kluczowym dokumentem regulującym zasady jej funkcjonowania, uprawnienia fundatora i beneficjentów oraz organów fundacji, zarządzania mieniem.

Od chwili przeniesienie mienia na fundację, to ona staje się jego wyłącznym właścicielem. Fundator traci prawo własności a pozostają mu jedynie te prawa, które wynikają z ustawy o fundacji rodzinnej i stworzonego przez niego statutu FR.